LEIDEN – Wat als de PVV (Partij Voor de Vrijheid) van Geert Wilders straks in de regering komt en Hero Brinkman als nieuwe staatssecretaris van Koninkrijksrelaties besluit om de Antillen op te heffen? Dit worst-case scenario kreeg Cassandra Vrolijk dinsdagmiddag voorgelegd.

Vrolijk had direct een antwoord klaar: “Volgens de statuten kun je de Antillen zo maar niet opheffen. Om een kans te maken dit besluit door te voeren, moet je naar de Verenigde Naties stappen. En dan krijgt Brinkman ongetwijfeld geen gelijk. Zo ver zal het nooit komen mag ik hopen.” In het sierlijke Academiegebouw in Leiden verdedigde de Nederlandse haar proefschrift over de toekomst van de Nederlandse Antillen.

Conclusie
Het was een logische en bijpassende vraag gezien de insteek van haar proefschrift. Als uitgangspunt voor haar onderzoek werkte de promovenda vijf toekomstscenario’s uit over de relaties tussen Curaçao en de andere overzeese Koninkrijkspartners. De belangrijkste conclusie uit haar onderzoek: ‘De ontbinding van de Antillen markeert niet een eindpunt, zoals in Nederland soms wordt gedacht’. Vanwege uiteenlopende ontwikkelingen op sociaaleconomisch en politiek gebied blijven de Koninkrijksrelaties volop in beweging. Deze ontwikkelingen hebben veelal een onvoorspelbaar karakter, waardoor ze haar visie heeft uitgewerkt in verschillende toekomstscenario’s.

Prikkelen
Vrolijk werkte twintig jaar als marineofficier voor Defensie en was in die periode vier jaar lang gestationeerd op Curaçao. In 2005 keerde de promovenda samen met haar partner terug naar Nederland. “Ik miste de warmte, de vriendelijkheid en het kleinschalige van Curaçao. En ik merkte bijna dagelijks dat ik de periode ‘in de West’ nog niet had afgesloten, ik had nog zoveel vragen!”, zoals Vrolijk in het voorwoord van haar proefschrift vertelde. Naar aanleiding van haar speciale band met het eiland begon de voormalige marineofficier in december 2005 aan haar onderzoek. Dit om mensen aan het denken te zetten op basis van prikkelende, maar niet ongeloofwaardige toekomstscenario’s. “Dat maakt het mogelijk om betere beslissingen te nemen over de toekomst van de Antillen en Aruba.”

Harde werkster
Voor haar proefschrift nam Vrolijk 41 interviews af met Nederlandse, Arubaanse en Antilliaanse experts. Hiervoor sprak ze onder meer met minister-president De Jongh-Elhage, toenmalig minister Kamp van Justitie en Jacob Gelt Dekker. In november 2006 nam de Antillen-onderzoekster haar interviews af. Op dat moment was ze zeven maanden zwanger. Voor deze harde werkster was de bevalling van haar derde kind geen reden om het onderzoek uit te stellen. “Na de interviews wilde ik het proefschrift zo snel mogelijk afronden. Met name om eventueel waardeverlies van mijn interviews te voorkomen.” Een dag na haar geslaagde promotie overheerst de opluchting. “Hartstikke leuk en spannend om tegen al die opponenten je verhaal te doen. Je voelt je daar toch in het hol van de leeuw.”

Voor een samenvattend artikel over haar proefschrift zie het bericht ‘De toekomst van de Nederlandse Antillen’ op de site van de Universiteit Leiden.