Toen ik vier was kwam Aisha bij mij in de straat wonen. Aisha stonk een beetje en haar moeder praatte vreemd. Ik kwam bij Aisha thuis en ook daar rook het vreemd. Desondanks kreeg ik altijd de meest uiteenlopende lekkernijen voorgeschoteld die ik maar al te graag verorberde.
Aisha liep ook bij mij de deur plat. Na een paar jaar viel het mij op dat Aisha nooit met ons meeat terwijl ik bij haar inmiddels een eigen stoel aan de eettafel had bemachtigd. Ik sprak mijn moeder hierop aan. Die avond kwam Aisha om half zes binnen en de spanning rond de eettafel steeg. Mijn moeder zei geen woord, liep naar de keuken en kwam terug met een extra bord. Vol genot schrokte Aisha haar eerste bord andijviestamppot naar binnen.
Tot mijn elfde jaar heb ik nooit begrepen dat Aisha anders was. Ze was gewoon mijn vriendinnetje met een vreemd geurtje. Tot er een nieuwe jongen in de straat kwam wonen die naast Aisha moest gaan staan. Vol afschuw stoof hij naar achteren en schreeuwde dat hij ‘niet naast die negerzoen wilde staan’. Ik keek naar Aisha en naar mijzelf en zag voor het eerst dat haar haren krulden en haar huid donkerder was dan de mijne.
Inmiddels zijn Aisha en ik vijftien jaar verder, brult zij, tot mijn ongenoegen, mee op Marco Borsato, associeer ik de geur in haar huis met heerlijke specerijen, smeek ik haar moeder om rijst en zij de mijne om andijvie. Je zou denken dat de wereld, net als wij, ook twintig jaar verder is. Dat er na migratie, televisie, vliegtuigen en vele oorlogen een beetje waardering is gegroeid voor het multiculturele. Toch merk ik dat in elk land cultuurverschillen nog steeds de oorzaak zijn van grote problemen en mensen niet terugdeinzen voor vooroordelen.
Zoals je in Nederland de kutmarokkaan hebt, heb je op Curaçao de arrogante makamba. De allochtoon die zich niet wil aanpassen, geen bal geeft om zijn nieuwe land, de cultuur en de mensen die er wonen. De allochtoon die het verpest voor de rest. De allochtoon die ervoor zorgt dat de rest geen baan meer krijgt en wordt uitgekotst. Helaas blijkt dat veel mensen deze allochtoon te graag aangrijpen om een mening te vormen en niet meer over individuen te praten, maar over groeperingen. Soms denk ik dat deze mensen niet beter willen weten. Ik vind cultuur mooi en elke persoon die mij iets kan leren over de zijne ook. Als ik op een doodnormale dag naar mijn vrienden kijk, zie ik een een groep trotse mensen van verschillende afkomsten die elkaar het beste van hun eigen cultuur willen bijbrengen. In het begin is het even wennen, eng en stinkt het misschien zelfs, maar uiteindelijk leren we allemaal van elkaar.
Heel goed geschreven ! het blijft jammer dat er altijd mensen zijn die elkaar met wat voor reden dan ook niet kunnen accepteren.
Doordat mijn man en ik een multi cultureel gezin hebben stuiten wij ook nog regelmatig op onbegrip. Van beide kanten krijgen we nog steeds misplaatste opmerkingen.
Gelukkig zijn wij er als gezin niet minder gelukkkig van geworden. En gooien wij het vaak onder de noemer slechte opvoeding en ontwetendheid
Saskia
Ik heb heel wat jaren de wereld rondgezworven, van Spanje, Portugal naar NwZeeland, Australie, Californie en nu sinds 3 jaar Curacao. Met de bedoeling hier to stay. Uiteraard vallen mij zaken zoals in de column is omschreven hier op. Ik kom nog steeds hele boomstammen tegen die absoluut geen moeite doen om papiaments te leren, want “iedereen spreekt toch Nedelands” hoor je dan.
Geloof mij dat het Makamba gedrag niet alleen hier voorkomt. Als je in Australie bent dan zijn er Nederlandse winkels waar je drop en ander spul kunt kopen. Californie idem dito (tussen Los Angeles en San Diego wonen 100,.000 Nederlanders). In Long Beach heb je Nederlandse winkels. Ik wil hier alleen maar mee zeggen dat het ‘groepsgedrag’ niet een typisch Nederlands gedrag is. Je hebt zoals iedereen weet overal op de wereld plekken waar mensen samenwonen, in New York, Miami, LA enz, enz.
Wat wel typisch nederlands is dat men moeite heeft met integreren. Het is dat je in Engels-sprekende landen wel de taal moet kennen anders deed men dat zeker niet.
Intolerantie is een typisch nederlands trekje. In Ned. wordt er van je verlangd dat je integreert maar andersom vertikken zij het.
Ik hoop toch van harte dat we met zijn alleen wat verdraagzamer worden en elkaar vooral respecteren. Dat geldt voor de Makamba’s maar ook voor de gegoede Curacaoenaars die zich ook niets aantrekken van het feit dat 1/4 vd bevolking in armoede leeft hier.
We wonen zelf in Cas Grandi en gelukkig is de buurt behoorlijk gemengd. In ons stuk gaat iedereen OK met elkaar om. Open huis, etentje hier/daar enz.
Het kan allemaal best maar je moet wel willen. Begin gewoon elkaar goeiendag te wensen een lach een groet doet veel goed.
OK lieve mensen maak er wat van, het is heus niet zo moeilijk allemaal.
Elisa, goed dat je dit onderwerp eens aanhaalt. Dit onderwerp is toch helaas een beetje een taboe. Ik weet nog dat we met PSC op excursie gingen naar Vaarsenbaai. Het onderwerp: “Discriminatie past niet in onze generatie”. We hebben er een leuke dag van gemaakt en iedereen kon zich een keertje uiten. Helaas moet ik je nu ook melden dat deze excursie 20 jaar geleden was. Kennelijk zijn we nog geen stap verder. Er lopen op dit eiland teveel mensen rond met een minderwaardigheids complex. Helaas hebben deze mensen nu ook politieke macht en doen ze precies wat ze zelf verafschuwen. Ze gaan de dominante arrogante Curacaoenaar spelen. Ze zullen denken “Nu staan wij boven de lijn” en de westers denkende mensen drukken we onder de lijn. Dit alles ingegeven door de “nos mes por” gedachte. Beste dominante arrogante yu di korsou wake up. Het gaat niet om onder of boven de lijn. Het gaat om de lijn! Nos mes por moet plaats maken voor “huntu nos por”. Ik hoop dat mijn kids met hun afrikaanse, nederlandse, surinaamse-chinese en arabische bloed wel mogen opgroeien in een generatie waar geen plek is voor discriminatie.
“To their own tune” correction
Some people just don’t get it. They only dance at their own tune. Zo zie je weer als mensen democratie alleen maar in hun eigen voordeel zien. Er zijn makambas en er zijn NLers. Je mag kiezen welke jij bent. Makambas gaan overal naar toe en stichten hun eigen dorp en of groepering. Op Curacao in Portugal enz… Maar dan is de locale bevolking slecht om dat niet te accepteren. Jllie verpesten het voor jullie zelf hier op het eiland. Er zijn ook heel veel NLers op Curacao. Je hoeft niet eens papiamentu goed te kunnen maar at least willen proberen. Dat zijn de NLers. En de makambas die trekken zich helemaal niks van aan en doen en laten wat ze willen omdat het hun vrijheid is. Niet omdat jij dat vindt moet het goed zijn @Cornelis. Als je denkt dat iedereen zich moet aanpassen aan jou, denk ik dat het beste is als je in NL gaat wonen. Toch?? BTW heb niks tegen NLers maar wel tegen makambas.
@Alexander:
Democratie kent twee kernpunten:
1. De meerderheid beslist
2. De minderheid wordt zo veel mogelijk ontzien.
Punt 2 is erg belangrijk. HEt betekent dat het recht van de meerderheid niet allesoverheersend en beknellend werkt. Er dient ook respect en ruimte te zijn voor mensen die er anders over denken dan de meerderheid. Hoewel iedereen zich aan van alles en nog wat van andere culturen kan storen, denk ik dat wij daarmee eerder een probleem heben met onze eigen opvattingen. Het belangrijkste goed is vrijheid. En vrijheid met respect voor de ander. Dat wil zeggen dat iedereen zich aan de wet moet houden. Maakt niet uit welke taal je spreekt of waar je vandaan komt. Wil de makamba alleen naar de Tropen en niet naar Marshe Bieuw? Then so be it. Wil de yu di tera alleen maar Kriyoyo eten? Fine. Heerlijk dat dat kan en dat we VRIJ zijn mensen. VRIJ! Want er is niets mooiers en niets kostbaarders dan onze vrijheid. Ik laat me door niemand mijn vrijheid afnemen, niet door Wilders en ook niet door Wiels. Amen
Ik zal een concreet voorbeeld opnoemen waar de makamba totaal de mist in gaat. Voordat deze koude zielen zich permanent zijn gaan vestigen op ons eiland was het hebben van een feest tot BAM geen probleem. Door de buren werd je uitgenodigd of je zat op je porch mee te luisteren of te dansen.
Met de komst van de makamba’s werden onze waarden met voeten betreden. Ineens kwamen er regels over geluid. Vergunning aanvragen, tot 2 uur in de nacht en niet harder dan 25 dB in hun slaapkamer. Direct de politie bellen als het 2.01 is geworden. En dan nog zeggen live and let live.
De regering gaat hier gretig in mee, want als ze dat niet doen zijn alle pensionado’s vertrokken.
Een leuke column. NA je 12de worden verschillen helaas zichtbaar. Het is aan jezelf wat je er mee doet.
@Worstelaar. Bebrijp compleet wat je bedoelt. Wat ik duidelijk wilt maken is dat als je ergens gaat wonen, jou mening of die van 1 persoon ?(mijne) niet belangrijk is. Het is de mening van de meerderheid. Hoop dat je begrijp wat ik bedoel. Het kan volgens jou of een ander het beste idee/oplossing zijn, maar dat is jou oplossing en niet van de meerderheid. Dus ik denk niet dat de meerderheid aan jou moet aanpassen maar andes om. Anders hoor je hier niet te zijn.
Er wordt hier gesproken over “normen en waarden” en “cultuur” alsof er sluitende definities gegeven kunnen worden voor deze begrippen. Het eten van Krioyo of bijwonen van streetdance worden als voorbeeld gebruikt. Iedereen die deze discussie volgt zal begrijpen dat het juist niet gaat over feiten maar veel meer over vooronderstellingen. Hoe de een de ander ziet en hoe de een het gedrag van de ander vertaalt. Zo van ; ze zitten onder de boom, want ze hebben niets anders te doen. Hij gaat eten bij de Tropen want hij wil niet tussen de lokalen zitten enz enz. Hoe weet je dat, omdat het hen gevraagd hebt of omdat je gewoon wilt oordelen zonder kennis. Met andere woorden het zegt meer over jou dan over de ander dit blijkt ook als een schrijver uiteindelijk toegeeft dat zijn oordelen gebasseerd zijn op 10 jaar lang in Nederland wonen (frustratie).
Misschien moeten we elkaar eens vinden in “normen en waarden” die we gezamelijk hebben zoals het verschil tussen “goed en kwaad” of de “zorg voor een ander” of de manier waarop we met kinderen omgaan. Wedden dat daarin de verschillen van mening marginaal zijn en dat er nog heel veel te doen valt.
Helaas zullen we nooit gezamelijk ten strijde kunnen trekken tegen deze misstanden als we maar blijven fixeren op zogenaamde culturele verschillen. We moeten ons goed realiseren dat sommige politici voor zichzelf een bestaansrecht creeren door te zorgen dat wij nooit zover zullen emanciperen dat wij in vrijheid over deze “verschillen” kunnen heen stappen en elkaar kunnen vinden. Terwijl juist deze politici het woord “emancipatie” hoog in het vaandel hebben staan.
@Gomez. Heb maar een vraag Gomez, wat gebeurd er als in de zomer het boven de 24 graden wordt?? Waar zijn de NLer op dat moment.??? Ra ra ra
And they wonder why people dislike them.
@Ferdinand. Afkeer zou ik het niet helemaal noemen, maar het komt van het in NL hebben gewoont en gewerkt. Waar je als antilliaan 10x zoveel je zelf moet bewijzen tegenover de NL ers. En kom niet zeggen dat het niet zo is.
@Gomez: En daar komen dus de wederzijdse spanningen vandaan…..Het over en weer smijten met bevooroordeelde opmerkingen die nergens op gebaseerd zijn!
@Carl: Helaas wonen we in een samenleving en is “vrij laten” daardoor bijna geen optie. Het is wel een goede streefdoel, maar de geschiedenis heeft al vaker uitgewezen dat dat alleen werkt bij hele kleine gemeenschappen. Acceptatie (tot op zekere hoogte) daarentegen is wel iets waar we met zn allen naar moeten streven.
In ieder geval leuke column! Doet me denken aan de Libanese gozer die ik al sinds mijn 4e levensjaar ken (“Jij gaat ook om met die terroristen”; ik heb me bescheurd van het lachen toen).
Hallo..bin bij.. niet alle curacaoenaars ‘houden ervan’ om onder een boom te hangen, etc.
Ik snap dat iedereen denkt ‘live and let live’ want dat zou ideaal zijn. Maar ik stoor me wel aan nederlanders die één eenvoudige route lopen: wet&wild, tropen, AH, cabana, etc. What about een keer krioyo lunchen ipv op Wilhelminaplein? je zoon op voetbal in Buena Vista doen ipv op hockey in Blue Bay? Je dochter op streetdance in het buurtcentrum? Een lekker recept vragen aan je buurvrouw? etc?
Als iedere nederlander die komt werken ook zou komen ‘leven’ op Curacao (en niet in Little Holland) dan zou ik me, en ik denk velen met mij, stukken minder ergeren.. en zou je de reacties niet krijgen die Alexander nu vertegenwoordigt.
alexander, makambas houden niet van niet hard werken en de hele dag rond een boom hangen en de ene de andere byside te hebben. of een auto of motor rijden die teveel geluid maakt of met veel gouden kettingen rond te lopen.
Benieuwd waar de afkeer van Alexander t.o.v. de inwoners van Nederlandse komaf vandaan komt. De meeste Nederlanders komen hier WERKEN. Dat zouden meer inwoners van onze fijne klip moeten doen. Ik woon hier nu 18 jaar en ik heb nog nooit last van Antillianen gehad. Zij ook niet van mij. Bovendien geef ik er flink wat te eten…
@Elisa: Leuke column!!
@Alexander,
Ik denk dat het beter is voor iedereen om vooral zichzelf te mogen blijven, waar dan ook ter wereld. Een Curacaoenaar in Nederland moet zich net als iedereen in dat land aan de wet houden, verder mag hij doen en denken wat hij wil. Hij hoeft helemaal niet te integreren. Wat een onzin. Waarom zou hij de taal en gewoontes MOETEN overnemen? We leven toch in een vrij land. Makamba’s hier mogen ook zichzelf blijven, zolang ze zich maar aan de wet houden is er niets aan de hand. Is juist leuk en gezond dat mensen zichzelf mogen blijven en niet geforceerd worden om hun gebruiken en cultuur aan te passen. Wie heeft daar nou last van?
Mooie column Elisa!
Af en toe vraag ik me zelf af of Nederlanders het zelf niet beseffen dat wat zij hier doen, mensen een afkeer krijgen tegenover hun. Denken dat Korsow Nederland is. Dat is het niet. Ook al is/was het een Nederlandse kolonie, hebben we ons eigen manier van leven.
Leuke column Elisa.
Weet je in Nederland proberen ze alles te veel in hokjes te plaatsen en hier op Curaçao mag je gelukkig nog vrij en blij zijn en gaan en staan waar je wilt. Je eigen keuzes maken. We moeten van alle culturen het beste meenemen en doorgeven aan de volgende generatie.
Hmmm aanpassen is altijd goed ,maar eigen normen, waarden en gewoontes lijken mij erg belangrijk voor een individu. Wanneer je trots op jezelf en je afkomst bent accepteer je misschien makkelijker de verschillen tusen jezelf en anderen..love the column it makes you think about things en dat zouden we allemaal vaker moeten doen
@Carl. Als je het erg vindt om te integreren blijf je toch in NL. Heb je dan geen problemen of niet?? Niemand heeft een makamba gedwongen om naar Curacao te komen. Je hebt ervoor gekopzen, dus dien je je aan te passen aan het cultuur en de normen en waarden. Ook al is het je eigen niet. Thuis ben je en blijf je een makamba/nederlander op straat yu di Korsow. Pas je gewoon aan en heb je geen problemen.
Hele leuke column Elisa!!
So true
Grappig dat we ongeveer dezelfd ejeugdervaring hebben gehad. Ik (blank) had ook een donkere Amerikaan en Surinaams meisje als klasgenoten, waar ik veel me eomging. nooit doorgehad dat ze anders waren, totdat ik in de brugklas kwam en verteld evan welke school ik kwam. De reactie was:” Oh jullie hebben ook van die zwartjoekels op school daarzo”. Belachelijke opmerking. En ik moest heel hard nadenken over wie van mijnklasgenoten hij het had, voordat het kwartje viel. Ik had voor die dag nooit anders geweten dat we allemaal iets anders waren dan kinderen.
Een kleine nuance is wel op zijn plaats met betrekking tot mensen die zich niet ‘aanpassen’. Kijk het is geen enkel probleem als je je eigen taal en gewoontes blijft behouden, zolang je je medemens er maar niet mee tot last bent. Niemand heeft last van Makamba;s hier want ze bezorgen geen overlast, integendeel ze zijn goed voor de economie. Er komt er hier geen 1 voor een uitkering. Bij jeugdige Marokkanen in Nederland is het natuurlijk anders. Hoog % crimineel. Ik denk dat we iedereen vrij moeten laten, in cultuur, taal, normen, etc, zolang je je maar aan de wet houdt. Waarom ‘moet’ je integreren? Het is aan te raden uit sociaal oogpunt, maar het moet geen verplichting worden. Laat iedereen vooral zichzelf zijn en blijven.
DE enige met stinkende gewoonte waar we NOOIT aan mogen wennen is ……….
de ISLA!!!!!!!! en die mogen we bij uitzondering dan wel eens lekker uit de gemeenschap sluiten!
Helaas ben ik niet op het eiland geboren, maar heb er wel vanaf mijn jeugd tot aan mijn 18e gewoond.
Mijn vader is Arubaan van Nederlandsche ouders en mijn Moeder, geboren op Bandung, Indonees van Nederlandse en Indische (eigenlijk Javaanse) afkomst. Zo heb ik ook mogen genieten van verschillende culturen, geurtjes, gewoontes en dergelijke.
Ik ga graag op reis en hou van cultuur snuiven. Ik kan ultiem genieten door lekker op een plein te zitten en mensen te bewonderen. Mijn vrienden groep bestaad uit alle nationaliteiten. Er is niks leuker dan opgroeien met vrienden van verschillende culturen. Daarbij komt ook kijken dat je wat van hun keuken mee krijgt en zo kan genieten van de lekkerste “onbekende” maaltijden die je ooit zal kennen buiten de keuken die je hebt leren kennen.
Cultuur is het mooiste wat er is. Niks hoeft vreemd, onaangenaam of vies te zijn. Leer de wereld kennen en accepteren!